Flaga i hymn Japonii - czerwony okrąg na białym tle symbolizuje wschodzące słońce. Japonia nazywana jest często "Krajem Wschodzącego Słońca". Ma to swój początek w mitach. Według starych wierzeń bogini słońca, Amaterasu Ōmikami była nauczycielką rolnictwa, tkactwa, norm etycznych, a także przodkinią wszystkich cesarzy i to ona nadała im prawo do panowania. Pozycja cesarza podkreślona jest także w japońskim hymnie Kimi-ga-yo ("Panowanie cesarza"), który zaczyna się słowami "Rządy cesarza niech trwają lat tysiące". Jest to jeden z najkrótszych hymnów państwowych - składa się tylko z jednej krótkiej zwrotki. Flaga i hymn Japonii w obecnej postaci zostały zatwierdzone oficjalnie w 1999 roku.
Gejsza - kobieta o umiejętnościach artystycznych, bawiąca gości rozmową, śpiewem, tańcem, grą na instrumentach oraz tradycyjną ceremonią parzenia i picia herbaty. Zanim kobieta zostanie gejszą, musi przejść sześcioletni okres nauki jako maiko. Gejsze zamieszkują w domach zwanych okiya i uczestniczą w spotkaniach towarzyskich, na przykład w herbaciarniach. Są ekspertkami ceremonii herbacianej. Noszą tradycyjne kimono i upięte włosy, odsłaniając pobieloną pudrem twarz i szyję. Dodatki takie jak wachlarz, parasol czy pomalowane na mocny odcień czerwieni usta są uzupełnieniem wizerunku gejszy.
Samuraj - samurajowie to szlachecka kasta wojowników, która utrzymywała się w Japonii od XII wieku do Restauracji Meiji w 1868 roku. Symbolem pozycji wojownika był samurajski miecz - katana. Zasady, którymi kierowali się samurajowie były zawarte w kanonie bushido (jap. droga wojownika). Główną zasadą była lojalność wobec pana. Kiedy honor samuraja został splamiony, wojownik popełniał rytualne samobójstwo (seppuku), polegające na rozcięciu brzucha mieczem lub sztyletem. Kobiety miały swoją wersję samobójstwa, zwaną jigai, polegającą na przecięciu nożem lewej tętnicy szyjnej. Było ono praktykowane przez żony lub córki samurajów, którzy popełnili seppuku lub gdy kobieta w inny sposób straciła dobre imię.
.jpg) |
| Piękne, wiszące kaskady fioletowych wisterii |
Góra Fuji - czynny wulkan, a jednocześnie najwyższy szczyt Japonii, jeden z najbardziej charakterystycznych symboli tego kraju. W 2013 roku góra Fuji została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako obiekt dziedzictwa kulturowego - święte miejsce i źródło artystycznej inspiracji. Samurajowie wykorzystywali górę oraz jej okolice, by ćwiczyć się w walce. Z górą związane są legendy, na przykład o cesarzu, który opuszczony przez księżycową księżniczkę Kaguyę, rozkazał swoim służącym zanieść otrzymany od niej list oraz eliksir nieśmiertelności na szczyt. Tam przedmioty zostały spalone, a dym z płonącego eliksiru nazwano "fushi", co oznacza nieśmiertelność.
Kwiaty wiśni - w japońskiej tradycji kwiaty wiśni (sakura) symbolizują piękno i ulotność życia. Hanami czyli festiwal podziwiania kwitnących wiśni to ulubiona tradycja Japończyków. Hanami obchodzone jest w marcu lub kwietniu i zbiega się często z rozpoczęciem roku szkolnego. Krewni i przyjaciele zbierają się na piknikach w parkach pod cieniem pachnących gałęzi, gdzie świętują początek sezonu kwitnienia. Kwiaty wiśni opadłe na powierzchnię wody nazywa się hanaikada (wiśniowa tratwa). Kombinacja kwiatów wiśni i liści klonu to popularny wzór zwany ōfū. Kwiaty sakury symbolizują wiosnę, klon zaś jesień, dzięki czemu kimona w tym wzorze można nosić o każdej porze roku.
.jpg)
Inne kwiaty, wykorzystywane jako ozdobne motywy na kimonach i przedmiotach użytkowych to chryzantemy, piwonie czy kwiaty śliwy. Jedna z buddyjskich opowieści mówi, że tygrys mógł zasnąć spokojnie jedynie pod krzakiem piwonii, dlatego spotyka się często wzory w piwonie, wśród których ukrywa się tygrys. Japońskie tabu dotyczy zrywania kwiatu higan (lilia pajęcza czerwona), który uznawany jest za kwiat śmierci. Bonsai to zaś miniaturowe drzewko, kojarzone z uporządkowaniem i pomyślnością.
Kot - legenda kota Tama opowiada o mnichu ze świątyni buddyjskiej, który dokarmiał kota pomimo, że sam głodował. Pewnego dnia pewien shogun napotkał owego kota, który wydawał się zapraszać go do wnętrza świątyni. Shogun dzięki "zaproszeniu" uniknął nawałnicy, która rozpętała się zaraz po tym, gdy schronił się w świątyni. Shogun z wdzięczności postanowił zmienić tą małą, zapomnianą świątynię w swój rodowy chram, a kotu przypisano moc przywoływania szczęścia i sukcesu finansowego. W związku z tą legendą do dziś popularne są figurki maneki-neko, przedstawiające kota rasy bobtail z podniesioną łapką, którą czasem może poruszać. Występują w formie pamiątek dla turystów, którym mają przynieść pomyślność i dostatek. Figurki te popularne są także w innych krajach Azji (Tajlandia, Chiny), gdzie stawiane przy wejściach do sklepów i restauracji, potrząsaniem łapką mają witać i przyciągać klientów. Istnieją też wyjątkowe egzemplarze, jak maneki-neko z kreskówki „Hello Kitty".
.jpg)
Inne zwierzęta, którym Japończycy przypisują bogatą symbolikę to między innymi jenot tanuki, królik czy żuraw. Jedna z japońskich legend mówi, że na księżycu żyją króliki, zajmujące się wyrabianiem ryżowych ciastek. Królik w tradycji japońskiej to symbol kojarzenia się w pary i udanego małżeństwa. Żurawie z kolei są symbolem miłości i wierności, dlatego często umieszczane są na ślubnych kimonach. Według tradycyjnych wierzeń, jeśli ktoś pragnie, by spełniło się jego życzenie, musi złożyć w tej intencji tysiąc papierowych żurawi. A skoro już mowa o składaniu figur z papieru, warto wspomnieć o innym ważnym elemencie japońskiej tradycji, którym jest...
Origami - jest to sztuka składania papieru, pochodząca z Chin, a rozwinięta w Japonii. W procesie tworzenia papierowych figur nie należy ciąć, kleić ani dodatkowo ozdabiać, a jedynie zginać papier. Od okresu Meiji sztuka składania papieru jest przedmiotem nauczania w szkołach podstawowych, pozwalającą dzieciom poznać podstawy geometrii. Na przykład Kusudama to papierowa kula złożona z wielu kartek.
Ikebana - japońska sztuka układania kwiatów. Japończycy mają szczególny związek z przyrodą – widać to choćby w trendzie shinrin yoku (prozdrowotna praktyka kontaktu z naturą poprzez spacery po lesie lub parku) albo w tradycji aranżowania ogrodów. Ikebana to wielowiekowa tradycja, forma medytacji nad kruchością życia. Polega na tworzeniu minimalistycznych, linearnych kompozycji. Ikenobo, który założył w XVII wieku szkołę komponowania kwiatów, uważał, że podstawowym celem ich układania jest okazanie uwagi i zrozumienia nietrwałej roślinie. Kompozycję układa się wedle trzech głównych linii. Linia główna (shin) symbolizuje niebo, jest najdłuższa i stanowi centralną oś kompozycji. Kolejna linia to soe i oznacza ludzkie życie, a najkrótsza - hikae, symbolizuje ziemię.
Lampiony - podczas sierpniowego, kilkudniowego Festiwalu Lampionów, zwanym Obon lub bon matsuri, Japończycy odwiedzają i porządkują groby rodzinne i składają na nich ofiary. Pod koniec uroczystości na powierzchni rzek i jezior kładzie się lampiony, aby odprowadziły dusze zmarłych z powrotem do ich krainy. Jest to ponad 500-letnia tradycja, wywodząca się z buddyzmu. Związana jest między innymi z tradycyjnym tańcem i oddawaniem czci przodkom, którzy na czas bon matsuri odwiedzają świat żyjących.
.jpg)
Lalki - w dawnej Japonii używano zaklęć, by przenieść choroby i niepowodzenia na lalki. Następnie lalki topiono, co słusznie może się kojarzyć ze słowiańskim zwyczajem topienia Marzanny. Współcześnie 3 marca obchodzone jest Hina - matsuri (Święto Lalek), które w praktyce jest Dniem Dziewczynek. Dziewczynki otrzymują w prezencie zestawy lalek, zazwyczaj przedstawiające parę cesarską, a czasem droższe zestawy ukazujące służbę, muzykantów i wojowników. Wiele kompletów takich lalek przekazywanych jest z pokolenia na pokolenie - z uwagi na wysoki koszt nie służą do zabawy, jedynie do wystawy. Po zakończeniu święta lalki są na powrót starannie układane w pudełkach, gdzie czekają do następnego roku. Podczas Święta Lalek dziewczynki często spotykają się z koleżankami. Poza tym z myślą o tym święcie kupowane są słodycze, głównie różne rodzaje ryżowych ciastek.
Sporty - Japonia kojarzona jest ze swoich tradycyjnych sportów i sztuk walki. Zalicza się do nich sumo - wywodzący się z feudalnej Japonii rodzaj zapasów. Kendo to walka z użyciem drewnianych mieczy, ale wywodzi się z prawdziwych walk samurajów. Judo to metoda ćwiczeń fizycznych, służąca do samoobrony, wiążąca się z opanowaniem umiejętności przerzucania przeciwnika. Karate (dosłownie: pusta ręka) jest sztuką walki, stworzoną przez mistrzów z Okinawy jako metoda samoobrony bez użycia broni. Kyūdō (dosł.: droga łuku) to japońskie łucznictwo ceremonialne, wywodzące się z tradycji samurajskich. Łączy w sobie element walki i filozofii panowania nad emocjami (zen).
Ponieważ sztuki walki upowszechniły się jako amatorski sport, w większości stylów wykształciła się potrzeba stworzenia szczegółowej hierarchii stopni, aby zmotywować ćwiczących do rozwoju. I tak oznaką najwyższego poziomu w karate jest czarny pas. W judo czarny pas oznacza wysoki stopień wtajemniczenia, ale po nim są jeszcze kolejne poziomy. Najwyższy poziom w judo reprezentowany jest przez czerwony pas. Sporty i sztuki walki w Japonii służą wypracowaniu dyscypliny oraz panowania nad emocjami.
Honoryfikatory - japońskie sufiksy honorowe to tytuły używane do odnoszenia się do innych w uprzejmy sposób. Sufiks -san jest najpowszechniejszym tytułem grzecznościowym, dodawanym do nazwisk lub imion, zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Tłumaczy się jako: „pan”, „pani”, „panna”. -Sama jest bardziej formalnym niż
-san sufiksem honorowym, używanym wobec osób o najwyższym statusie, na przykład wobec bóstwa czy członków rodziny cesarskiej.
-Sensei używane jest w odniesieniu do nauczycieli lub mistrzów w danej dziedzinie i poważanych autorytetów na przykład lekarzy czy prawników. Sufiks -kun odnoszony jest do mężczyzn i chłopców, kolegów ze szkoły czy pracy, -chan - głównie wobec kobiet i dziewcząt, a czasem wobec ukochanych osób i zwierząt, niezależnie od ich płci. Myślę, że sufiksy grzecznościowe w języku japońskim to bardzo ciekawy aspekt tej kultury, podobnie jak pismo japońskie, składające się aż z trzech rodzajów znaków: hiragana, katakana i kanji.
Tworząc ten wpis, na pewno nie wyczerpałam tematu, ale przynajmniej w pewnym stopniu mogłam uporządkować swoją wiedzę na temat japońskiej kultury. Wymagało to trochę ode mnie, by zebrać tyle informacji i ciekawostek w jednym wpisie, ale myślę, że ostatecznie jest on ciekawy i pomógł mi w poszerzeniu zainteresowań.
Origami - jest to sztuka składania papieru, pochodząca z Chin, a rozwinięta w Japonii. W procesie tworzenia papierowych figur nie należy ciąć, kleić ani dodatkowo ozdabiać, a jedynie zginać papier. Od okresu Meiji sztuka składania papieru jest przedmiotem nauczania w szkołach podstawowych, pozwalającą dzieciom poznać podstawy geometrii. Na przykład Kusudama to papierowa kula złożona z wielu kartek.
Ikebana - japońska sztuka układania kwiatów. Japończycy mają szczególny związek z przyrodą – widać to choćby w trendzie shinrin yoku (prozdrowotna praktyka kontaktu z naturą poprzez spacery po lesie lub parku) albo w tradycji aranżowania ogrodów. Ikebana to wielowiekowa tradycja, forma medytacji nad kruchością życia. Polega na tworzeniu minimalistycznych, linearnych kompozycji. Ikenobo, który założył w XVII wieku szkołę komponowania kwiatów, uważał, że podstawowym celem ich układania jest okazanie uwagi i zrozumienia nietrwałej roślinie. Kompozycję układa się wedle trzech głównych linii. Linia główna (shin) symbolizuje niebo, jest najdłuższa i stanowi centralną oś kompozycji. Kolejna linia to soe i oznacza ludzkie życie, a najkrótsza - hikae, symbolizuje ziemię.
Lampiony - podczas sierpniowego, kilkudniowego Festiwalu Lampionów, zwanym Obon lub bon matsuri, Japończycy odwiedzają i porządkują groby rodzinne i składają na nich ofiary. Pod koniec uroczystości na powierzchni rzek i jezior kładzie się lampiony, aby odprowadziły dusze zmarłych z powrotem do ich krainy. Jest to ponad 500-letnia tradycja, wywodząca się z buddyzmu. Związana jest między innymi z tradycyjnym tańcem i oddawaniem czci przodkom, którzy na czas bon matsuri odwiedzają świat żyjących.
.jpg)
Lalki - w dawnej Japonii używano zaklęć, by przenieść choroby i niepowodzenia na lalki. Następnie lalki topiono, co słusznie może się kojarzyć ze słowiańskim zwyczajem topienia Marzanny. Współcześnie 3 marca obchodzone jest Hina - matsuri (Święto Lalek), które w praktyce jest Dniem Dziewczynek. Dziewczynki otrzymują w prezencie zestawy lalek, zazwyczaj przedstawiające parę cesarską, a czasem droższe zestawy ukazujące służbę, muzykantów i wojowników. Wiele kompletów takich lalek przekazywanych jest z pokolenia na pokolenie - z uwagi na wysoki koszt nie służą do zabawy, jedynie do wystawy. Po zakończeniu święta lalki są na powrót starannie układane w pudełkach, gdzie czekają do następnego roku. Podczas Święta Lalek dziewczynki często spotykają się z koleżankami. Poza tym z myślą o tym święcie kupowane są słodycze, głównie różne rodzaje ryżowych ciastek.
Sporty - Japonia kojarzona jest ze swoich tradycyjnych sportów i sztuk walki. Zalicza się do nich sumo - wywodzący się z feudalnej Japonii rodzaj zapasów. Kendo to walka z użyciem drewnianych mieczy, ale wywodzi się z prawdziwych walk samurajów. Judo to metoda ćwiczeń fizycznych, służąca do samoobrony, wiążąca się z opanowaniem umiejętności przerzucania przeciwnika. Karate (dosłownie: pusta ręka) jest sztuką walki, stworzoną przez mistrzów z Okinawy jako metoda samoobrony bez użycia broni. Kyūdō (dosł.: droga łuku) to japońskie łucznictwo ceremonialne, wywodzące się z tradycji samurajskich. Łączy w sobie element walki i filozofii panowania nad emocjami (zen).
 |
| Ślub w tradycyjnym obrządku shinto |
Honoryfikatory - japońskie sufiksy honorowe to tytuły używane do odnoszenia się do innych w uprzejmy sposób. Sufiks -san jest najpowszechniejszym tytułem grzecznościowym, dodawanym do nazwisk lub imion, zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Tłumaczy się jako: „pan”, „pani”, „panna”. -Sama jest bardziej formalnym niż
-san sufiksem honorowym, używanym wobec osób o najwyższym statusie, na przykład wobec bóstwa czy członków rodziny cesarskiej.
-Sensei używane jest w odniesieniu do nauczycieli lub mistrzów w danej dziedzinie i poważanych autorytetów na przykład lekarzy czy prawników. Sufiks -kun odnoszony jest do mężczyzn i chłopców, kolegów ze szkoły czy pracy, -chan - głównie wobec kobiet i dziewcząt, a czasem wobec ukochanych osób i zwierząt, niezależnie od ich płci. Myślę, że sufiksy grzecznościowe w języku japońskim to bardzo ciekawy aspekt tej kultury, podobnie jak pismo japońskie, składające się aż z trzech rodzajów znaków: hiragana, katakana i kanji.
Tworząc ten wpis, na pewno nie wyczerpałam tematu, ale przynajmniej w pewnym stopniu mogłam uporządkować swoją wiedzę na temat japońskiej kultury. Wymagało to trochę ode mnie, by zebrać tyle informacji i ciekawostek w jednym wpisie, ale myślę, że ostatecznie jest on ciekawy i pomógł mi w poszerzeniu zainteresowań.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz